Estranglo-loup
Aconitum lycoctonum
Ranunculaceae
Àutri noum : Tuo-loup, Toro-jauno, Fueio-de-pesou, Touàra, Acounit.
Noms en français : Aconit tue-loup, Coqueluchon jaune.
Descripcioun :Planto renadivo proun grando qu'a de fueio bèn verdo e telado. Li flour soun d'un jaune palinèu emé un casco que resto estré à la baso (au contro de Aconitum anthora). La subsp. presentado eici, ié dison vulparia.
Usanço :L'estranglo-loup es uno planto di proun empouisounanto. Caup d'alcalouïdo (l'acounitino) que paraliso lou cors e majamen l'alenamen, ço que douno la mort. A passa tèms se n'en servié pèr tua li loup e li rèinard e peréu, coume lou rapourto Mistral (TdF), contro li pesou (Fueio-de-pesou). Bèn dousado, a pamens d'ùni prouprieta interessanto (vèire çai-souto).
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 1,2 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Aconitum
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 3 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1200 à 2300 m
Aparado : Noun
Remarco :
Juliet à avoust
Liò : Bos fres
- Prado à rousèu
- Ribo d'aigo
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Aconitum lycoctonum L., 1753
Chai
Juniperus thurifera
Cupressaceae
Noms en français : Genévrier thurifère, Porte-encens.
Descripcioun :Aquéu chai (noum generi dóu genèbre en mountagno) trachis sus li pendis secarous e cauquié à l'adré d'ùni mountagno. Douno d'èr au mourvèn emé si fueio en escaumo, pamens pòu deveni un pichot aubre. Se destrìo tambèn de la sabino que si grano soun pu grosso (1 cm de diamètre en liogo de 0,5 cm). Lou chai es uno reliclo dóu tèms ounte fasié mai fre e pu se en Éuroupo (-10 000 an B.P.). Trachis forço lentamen.
Usanço :Soun bos s'apourridis quàsi pas talamen èi dur. Servié à faire de piquet, de cop que i'a de pichòti fusto, de moble o de pichòti besougno (porto-encèns).
Port : Aubret
Taio : 1,5 à 10 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Juniperus
Famiho : Cupressaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 10 mm
Flourido : Printems
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 1700 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Roucaio
- Pendis roucaious
- Baus
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Mediterrano-Mountagnouso
Ref. sc. : Juniperus thurifera L., 1753